विजय प्रभाकर भोसले
स्वच्छतादूत
सहयोग सामाजिक संस्था
स्वच्छ भारत आंदोलन संपूर्ण देशात मोठ्या प्रमाणात सुरू आहे. केंद्र शासना बरोबर राज्य शासन व स्थानिक स्वराज्य संस्था, अनेक सामाजिक संस्था, सामाजिक कार्यकर्ते मोठय़ा प्रमाणावर कार्यक्रम आयोजित करण्यात व्यस्त आहे. अश्याच एका सामाजिक कार्यकर्ताची आणि त्यांच्या कार्याची आपण ओळख करून घेत आहोत.
विजय प्रभाकर भोसले यांचे प्राथमिक शिक्षण काटेमानिवली शाळा या सरकारी शाळेत झाले. लहानपणा पासूनच अभ्यासु वृत्ती होती, पण खेळकरपणा वृत्तीमुळे त्यांचा जास्त कल खेळाकडे होता. पुढे शिक्षणासाठी नुतन ज्ञान मंदिर या शाळेत प्रवेश, अभ्यासात जास्त रमत नव्हते परंतु खेळ, मित्र मंडळी यांच्या सोबत मस्ती करणे, तसेच शाळेच्या आठवणी सांगत असताना आवर्जुन विजय सांगतात आम्ही "शेवटच्या बाकावरचे विद्यार्थी". 10 वी चा निरोप समारंभात "तू चांगला मुलगा आहेस अभ्यास कर नक्की पास होशील ", भारंबे मँडम यांनी सांगीतलेली ही गोष्ट मनाला विचार करण्यास भाग पाडत होती. त्या नंतर इच्छा निर्माण झाली की अभ्यास केला पाहिजे आणि लगेच अभ्यासाला सुरवात करण्यात आली. घराजवळ असलेल्या शंकराच्या मंदिरात. अल्प कालावधीत केलेल्या अभ्यासाच्या जोरावर दहावी उत्तीर्ण झाले तो आनंद तर होताच पण एक गोष्ट अशी की बरोबरचे सर्व मित्र नापास झाले त्याचे दु:ख.
कल्याण मधील नामवंत बिर्ला महाविद्यालयात प्रवेश मिळाला आणि अभ्यास बरोबर आखिल भारतीय विद्यार्थी परिषद ( A.B.V.P ) चे कार्यकर्ते विजय बनले . नेतृत्व , वक्तृत्व, निडर , दूरदृष्टी या गुणांमुळे पुढे ते महाविद्यालयीन प्रमुख बनले . आणि या लढवय्या प्रमुखाने एका मागून एक आंदोलने यशस्वी रीतीने पार पाडली, त्यात विद्यार्थी न्याय हक्क आंदोलन असो की महाविद्यालयीन शुल्कवाढी विरोधात केलेले आंदोलन . आणखी एक पैलू विजय यांच्यात होता तो म्हणजे गायकाचा सलग तीन वर्षे त्यांनी महाविद्यालयातील गायन स्पर्धेत प्रथम क्रमांक पटकाविला. महाविद्यालय हे बहुआयामी व्यक्तीमत्व तयार झाले पुढे काही काळ सक्रिय राजकारण भारतीय जनता पक्षाचे काम देखील केले. मोठा मुलगा म्हणून घराची जबाबदारी आहे आणि आपण ती पार पाडली पाहिजे या भावनेतून निर्णय घेतला व नौकरी साठी बाहेर पडले. मुंबई येथे GPPL Ltd चार वर्ष काम केले .त्यानंतर 1098 चाईल्ड हेल्पलाइन या संस्थेत पाच वर्ष काम केले.
कल्याण पूर्व मधील स्वच्छतेचा प्रश्न त्यांना भेडसावत होता आणि त्यातून त्यांनी त्याच्या समविचारी मित्रांना एकत्र आणून 2009 मध्ये सुरुवात केली ती सहयोग सामाजिक संस्था. याद्वारे कोळसेवाडी व लगतच्या ग्रामीण भागात काम सुरु झाले, आरोग्य , शिक्षण, पर्यावरण ,कचरा व्यवस्थापन , पाणी आणि नागरिकाच्या सामाजिक गरजा या विषयावर. याआधी अकरा वर्षांपूर्वी विजय भोसले यांनी तेव्हाचे मुख्यमंत्री विलासराव देशमुख यांच्या कडे सत्तावीस गावांचा प्रश्न मांडला होता. सातत्याने स्थानिक नागरिकांचे प्रश्न हे राज्य शासनाकडे तसेच क्रेंद्र सरकार कडे मांडत आहेत.
स्वच्छ भारत आंदोलनात सहभागी व्हावे आणि काम करावे म्हणून काम सुरु केले त्यात प्रामुख्याने जनजागृती चे कार्य सहयोग सामाजिक संस्थाच्या माध्यमातून सुरू झाले कचरा दिसला की फोन call करा त्या द्वारे कोळसेवाडीतील अनेक ठिकाणी पडलेले कचर्‍याचे ढिगारे संस्थेने उचलले. जेष्ठ समाजसेवक अण्णा हजारे यांनी वैयक्तिक विजय भोसले यांच्या कामाचे कौतुक केले आहे. स्वच्छ परिसर तसच परिसर सुंदर रहावे म्हणून अनेक ठिकाणी वृक्षारोपण व संवर्धन करून पर्यावरण संवर्धनात सहयोग केला आणि म्हणूनच कल्याण डोंबिवली महानगरपालिकेच्या वतीने आयोजित करण्यात आलेल्या 'वृक्ष लागवड व शहर सौंदर्यीकरण' या मोहिमेत सहभागी होणारी कोळसेवाडी तील एकमेव संस्था होती. कोळसेवाडी तील स्वच्छते बरोबर मानसिक स्वच्छतेवर विजय यांनी काम केले आहे ते असे त्यांनी ' ग्रॅड मस्ती' या चित्रपटात असणाऱ्या अश्लील दृश्य विरोधात उच्च न्यायालयात जनहित याचिका दाखल केली .
आई बाबा कडूनच हे गुण आले आहे हे सांगायला विजय विसरले नाहीत . सामाजिक कामात भिती नसते कारण ते समाजासाठी असते असे सांगणारे वडील. आणि आयुष्यात कुणालाही फसवू नकोस हे शिकवणारी शिस्तप्रिय आई .
कोळसेवाडीचे आरोग्य जपणाऱ्या या स्वच्छतादूता आमचा सलाम !!!
संदेश - देशावर प्रेम करा तसेच वैज्ञानिक दृष्टिकोन आपल्या दैनंदिन जीवनात ठेवा, स्वतःचा विकास करून देशाच्या विकासास हातभार लावावा.
कोळसेवाडी साठी संदेश.... स्वच्छ सुंदर कल्याण पूर्व करण्यासाठी आपण स्वतःहून प्रयत्न केले पाहिजेत.
